Τὰ μελετήματα τοῦ δευτέρου λόγου – Exercitia secundi capituli
Τὸν δοῦλον καλῶ.
Servum invoco.
Ὁ δοῦλος ἐν τῷ οἴκῳ πονεῖ.
Servus domi laborat.
Διὰ τί οὐ σπευδεῖς;
Cur non festinas?
Οὐκ εἰμὶ ἀργός.
Piger non sum.
Ἰσχυρὸς εἶ.
Validus es.
Τὸ ἄροτρον φέρει.
Aratrum fert.
Πρὸς τὸν ἀγρὸν σπεύδω.
Ad agrum festino.
Διὰ τί καλεῖς τὸν δοῦλον;
Cur servum invocas?
Ὁ δοῦλος ἐστὶν ἀργός.
Servus piger est.
Ὁ δοῦλος ἐκβαίνει ἐκ τοῦ οἴκου.
E domô servus exit.
Non festinat.
Οὐ σπεύδει.
Cur non laboras?
Διὰ τί οὐ πονεῖς;
Aratrum traho.
Λαμβάνω τὸ ἄροτρον.
Ad agrum festinas.
Σπεύδεις εἰς τὀν ἀγρόν.
Piger est.
Ἀργός ἐστιν.
Validus non sum.
Οὐκ εἰμὶ ἰσχυρός.
Servus non es.
Οὐκ εἶ δοῦλος.
Servus non laborat.
Ὁ δοῦλος οὐ πονεῖ.
Servus in agrum aratrum trahit.
Ὁ δοῦλος εἰς τὸν ἀγρὸν λαμβάνει τὸ ἄροτρον.
Ego piger sum.
Ἐγώ εἰμι ἀργός.
Ἒκβαινε ἐκ τοῦ οἴκου, ὦ Ξανθία, καὶ ἐλθὲ δεῦρο.
E domô exi, ô Xanthia, et veni huc.
Μὴ καθεύδε, ὦ δοῦλε ἀλλὰ πόνει.
Noli dormire, ô serve, sed labora.
Μὴ οὕτω χαλεπὸς ἴσθι, ὦ δέσποτα.
Noli tam severus esse, ô domine.
Λάμβανε τὸ ἄροτρον καὶ σπεῦδε πρὸς τὸν ἀγρόν.
Fer aratrum et ad agrum festina.
Κάλει τὸν δοῦλον, ὦ δέσποτα.
Servum invoca, ô domine.
Ὁ δοῦλος οὐκ ἔστιν Ἀθηναῖος.
Servus non est Atheniensis
Xanthias validus non est.
Ὁ Ξανθίας οὔκ ἐστιν ἰσχυρός.
Ὁ Δικαιόπολις ἐκβαίνει ἐκ τοῦ οἴκου καὶ καλεῖ τὸν δοῦλον.
Dicæopolis e domô exit servumque invocat.
Ad agrum servus festinat portatque aratrum
Εἰς τὸν ἀγρὸν ὁ δοῦλος σπεύδει καὶ λαμβάνει τὸ ἄροτρον.
Ὁ δοῦλος οὐ συλλάμβανει ἀλλὰ καθεύδει ὑπὸ τῷ δένδρῳ.
Servus non adiuvat sed sub arbore dormit.
Vir non laborat sed domum it.
Ὁ ἄνθρωπος οὐ πονεῖ, ἀλλὰ εἰς τὸν οἶκον (οἴκαδε) βαδίζει.
Εἰσέλθε εἰς τὸν οἶκον, ὦ Ξανθία, καὶ φέρε τὸν σῖτον.
Veni domum, ô Xanthia, et semen fer.
Festina, ô serve, et foras boves duc!
Σπεῦδε, ὦ δοῦλε, καὶ τοὺς βοῦς ἐξελαῦνε!
Μὴ κάθευδε, ὦ Ξανθία, ἀλλὰ πόνει.
Noli dormire, ô Xanthia, sed labora.
Noli huc venire, ô vir, sed in agrô labora.
Μὴ ἐλθὲ δεῦρο, ὦ ἄνθρωπε, ἀλλὰ ἐν τῷ ἀγρῷ πόνει.
Ὁ αὐτουργὸς σπεύδει εἰς τὸν ἀγρὸν καὶ καλεῖ τὸν δοῦλον. Ὁ δὲ δοῦλος οὐ πάρεστιν· καθεύδει γὰρ ὑπὸ τῷ δένδρῳ. Ὁ οὖν δεσπότης βαδίζει πρὸς αὐτὸν καὶ λέγει· ‘Ἐλθὲ δεῦρο, ὦ δοῦλε ἀργέ, καὶ πόνει.’ Ὁ οῦν δοῦλος βαδίζει πρὸς αὐτὸν καὶ λέγει· ’Μὴ χαλεπὸς ἴσθι, ὦ δέσποτα· ἤδη γὰρ πάρειμι ἐγὼ καὶ φἐρω σοι τὸ ἄροτρον.’ Ὁ οὖν δεσπότης λέγει· ‘Σπεῦδε, ὦ Ξανθία· μικρὸς μὲν γάρ ἐστιν ὁ ἀγρός, μακρὸς δὲ ὁ πόνος.’
Ad agrum agricola festinat servumque invocat. Servus non adest quod sub arbore dormit. Dominus ad eum it et dicit: “Veni huc, ô improbe serve, et labora.” Servus igitur it ad eum dicitque: “Noli severus esse, ô domine: Iam adsum et tibi aratrum fero.” Dominus tunc dicit: “Festina, ô Xanthia: Parvus ager, magnus labor.”
Ὁ Δικαιόπολις σπεύδει εἰς τὸν ἀγρόν. Ὁ δοῦλος δὲ οὐ πονεῖ ἀλλὰ ὑπὸ τῷ δένδρῳ καθεύδει. Ὁ δοῦλος τῷ δεσπότῃ λέγει ὅτι χαλεπός ἐστιν.
Ad agrum Dicæopolis festinat. Servus non laborat sed sub arbore dormit. Servus dominô dicit severum esse.
Iam Dicæopolis non laborat sed boves solvit. Servum tunc invocat dicitque: “Desine laborare ac veni huc et aratrum porta; ego igitur domum duco boves et tu aratrum portas.” Ergo igitur Dicæopolis ex agrô boves portat, et Xanthias aratrum portat et domum id fert.